зняць

тлумачэнне слова:

  зняць, зніму, знімеш, зніме; прошлы час зняў, зняла, -ло; закончанае трыванне, каго-што.
    1. Дастаць, узяць зверху ці з паверхні чаго-н. (тое, што ляжыць, вісіць, стаіць на чым-н.). Зняць тэлефонную трубку. Зняць паліто з вешалкі. ▪ Дзед урачыста зняў са сцяны стрэльбу. Лынькоў. // Адняць, прыняць (тое, што ляжыць, вісіць, стаіць на чым-н.). Зняць каструлю з агню. ▪ Ніна па-гаспадарску зняла .. нябачную пушынку з.. пінжака. Шыцік. // Аддзяліць, адчапіць што-н. замацаванае, пасаджанае дзе-н., на што-н. Зняць кола з восі. / Пра судна. Зняць карабель з мелі. // Прыбраць, знесці што-н. часова пабудаванае, непатрэбнае. Зняць рыштаванні. Зняць апалубку з падмуроўкі.
    2. Здзець тое, што было апранута, завязана; вызваліцца ад якога-н. адзення, покрыва і пад. Зняць шапку. Зняць павязку. ▪ Рыгор як зняў паліто, так і стаяў з ім, забыўшыся павесіць. Гартны. // размоўнае слова Грабячы, раздзець.
    3. Спыніць дзеянне чаго-н.; адмяніць. Зняць блакаду. Зняць судзімасць. ▪ — Я тады набралася гора, пакуль не з'явіўся сам гэты хлопец і не папрасіў зняць абвінавачванне, бо ён памыліўся. Чорны. // Вызваліць, збавіць сябе ад чаго-н. (звычайна ад таго, што непакоіць, прыгнятае). Зняць з сябе віну.
    4. Сабраць, садраць, зрэзаць тое, што пакрывае якую-н. паверхню ці з'яўляецца верхнім слоем чаго-н. Зняць вяршкі. Зняць кару з дрэва. ▪ Цяжка было цягнуць .. [барсука], а яшчэ цяжэй зняць скуру тымі прыладамі, якія былі ў хлопцаў. Маўр.
    5. Сабраць пасля паспявання (збажыну, плады, агародніну). Зняць ураджай. ▪ У сонечны дзянёк харошы Плады зняў з яблынь гаспадар. Непачаловіч. // спецыяльны тэрмін Атрымаць (прадукцыю) у выніку вытворчага працэсу. Зняць як можна больш дэталей з кожнага станка.
    6. Адклікаць з якой-н. работы, заняткаў (звычайна для іншай работы, заняткаў). Зняць жней з поля і паслаць на стагаванне сена. // Адвесці, перавесці з якога-н. паста, пазіцыі, фронту і пад. Гвардзейскі полк па загаду Стаўкі знялі з Заходняга фронту і спехам перакінулі ў сталіцу. Сабаленка.
    7. Забіўшы, звязаўшы і пад., абясшкодзіць, пазбавіць магчымасці дзейнічаць. Учора перад усходам сонца падпольшчыкі знялі патруля і ўзарвалі чыгуначны мост. Баранавых.
    8. Вызваліць ад работы, звольніць з пасады. Зняць з работы. ▪ Праўленне зняло Шаройку з пасады брыгадзіра. Шамякін.
    9. Адмовіцца ад чаго-н. (вылучанага, прапанаванага); адмяніць, аб'явіць несапраўдным. Зняць кандыдатуру. Зняць сваю прапанову. ▪ Рэвалюцыя 1905 года зняла забарону з друкаванага беларускага слова. Юргелевіч.
    10. Дакладна аднавіць, скапіраваць, пераносячы на што-н. (памёр, формы, аб'ём, змест і пад.). Зняць мерку. Зняць копію з дакумента.
    11. Адлюстраваць на фота- ці кінаплёнцы; сфатаграфаваць. — Зараз мы выпусцім Эму і бегемота Рану, каб таварыш фотакарэспандэнт зняў іх, — сказаў.. той, у акулярах, прымаючы з Кірылкавых рук клетку. Даніленка. // Стварыць (кінафільм).
    12. Узяць у наймы. — Вось кватаранта мне прыслалі. Хоча зняць у мяне пакой. Карпаў.
    13. Перакласці верхнюю частку стасаваных карт уніз перад раздачай іх ігракам. Зняць калоду.
    14. Спыніць дзейнасць каго-, чаго-н., выключыць адкуль-н. Зняць каманду са спаборніцтваў. Зняць устарэлую марку машыны з вытворчасці. // спецыяльны тэрмін Лічыць больш не падлягаючым чаму-н.; пазбавіць чаго-н. Зняць з забеспячэння. Зняць свіней з адкорму.
    •••
    Зняць галаву каму, у каго а) забіць, адсячы галаву; б) сурова пакараць.
    Зняць з уліку — перастаць лічыць у складзе якой-н. установы.
    Зняць (скінуць) маску — паказаць сваю сапраўдную сутнасць; перастаць прыкідвацца кім-н. ці якім-н.
    Зняць падрад — наняцца, падрадзіцца зрабіць што-н.
    Зняць шапку перад кім выказаць сваю павагу каму-н.; пакланіцца.
    Зняць швы — падрэзаць і выцягнуць ніткі з краёў зашытай раны.
    Зняць шкуру (сем шкур) — тое, што і спусціць шкуру (глядзі спусціць).
    Як рукой зняло што раптоўна прайшло, знікла бясследна.



 

Русско-белорусский словарь «Скарнік» | слов в базе: 107141

     А Б В Г Д Е Ё Ж З И Й К Л М Н О П Р С Т У Ф Х Ц Ч Ш Щ Э Ю Я

Белорусско-русский словарь «Скарнік» | слов в базе: 112462

     А Б В Г Д Е Ё Ж З І Й К Л М Н О П Р С Т У Ф Х Ц Ч Ш Э Ю Я

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы | слоў у базе: 96698

     А Б В Г Д Е Ё Ж З І Й К Л М Н О П Р С Т У Ф Х Ц Ч Ш Э Ю Я


el-skrynka: lit.serge2@gmail.com